10.1.4. Διπλή τελεία

Η διπλή τελεία χρησιμοποιείται κυρίως πριν από τα λόγια κάποιου που αναφέρονται αυτολεξεί και κλείνονται σε εισαγωγικά, πριν από παροιμίες ή αποσπάσματα νομικών κειμένων, στις απαριθμήσεις, για τη δήλωση αναλογίας ή, ενίοτε, για τη δήλωση της ώρας.

Η διπλή τελεία χρησιμοποιείται κυρίως:

  1. πριν από λόγια κάποιου που αναφέρονται αυτολεξεί και κλείνονται σε εισαγωγικά (ή παρατίθενται με πλάγιους χαρακτήρες), πριν από παροιμίες, γνωμικά, αποσπάσματα συγγραμμάτων, νομικών κειμένων κ.λπ.:

    Ο πρόεδρος τόνισε: «Το ψήφισμα πρέπει οπωσδήποτε να τροποποιηθεί.».

  2. όταν κάνουμε απαρίθμηση (ή εισάγουμε κατάλογο στοιχείων), όταν επεξηγούμε κάτι ή όταν δηλώνουμε ένα επακόλουθο/αποτέλεσμα:

    Οι βασικές κοινοτικές νομοθετικές πράξεις είναι τρεις: ο κανονισμός, η οδηγία και η απόφαση. (Aπαρίθμηση)

    Οι ενδιαφερόμενοι πρέπει να υποβάλουν τα ακόλουθα δικαιολογητικά:

    α)
    αίτηση επιδότησης·
    β)
    υπεύθυνη δήλωση·
    γ)
    […] (κατάλογος στοιχείων)

    Η ανακοίνωση αυτή έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον: διευκρινίζει τις περιπτώσεις στις οποίες εφαρμόζεται το κοινοτικό δίκαιο ανταγωνισμού. (επεξήγηση)

    Αν ο ενδιαφερόμενος δεν υποβάλει έγκαιρα τα δικαιολογητικά, θα υποστεί τις συνέπειες: η αίτησή του θα απορριφθεί. (Eπακόλουθο/αποτέλεσμα)

    Η σύνταξη των νομοθετικών πράξεων λαμβάνει υπόψη τον πολυγλωσσικό χαρακτήρα της κοινοτικής νομοθεσίας: έννοιες ή ορολογία που προσιδιάζουν σε ένα εθνικό σύστημα χρησιμοποιούνται με φειδώ. (Eπακόλουθο/αποτέλεσμα: το ότι οι έννοιες ή η ορολογία που προσιδιάζουν σε ένα εθνικό σύστημα χρησιμοποιούνται με φειδώ αποτελεί απόρροια του γεγονότος ότι η σύνταξη των νομικών πράξεων λαμβάνει υπόψη τον πολυγλωσσικό χαρακτήρα της νομοθεσίας της Ένωσης)

Και μερικές ακόμη παρατηρήσεις:

  1. Τη διπλή τελεία τη χρησιμοποιούμε σε ορισμένα ειδικά ενωσιακά κείμενα τεχνικού χαρακτήρα (παραρτήματα κ.λπ.) για τη δήλωση της αναλογίας:

    Η αλκοόλη πρέπει να διαλυθεί στο νερό σε αναλογία 1:10.

  2. Όπως επισημάνθηκε στο σημείο για την τελεία, σε μερικά πρωτότυπα χρησιμοποιείται διπλή τελεία αντί τελείας για τη δήλωση της ώρας (10:15). Η πρακτική αυτή είναι επίσης αποδεκτή στα ελληνικά και, επομένως, ο μεταφραστής δεν χρειάζεται εν προκειμένω να αλλάζει το σημείο στίξης που υπάρχει στο πρωτότυπο.
  3. Γενικά (αν και στην πράξη τα πράγματα δεν είναι πάντοτε απολύτως σαφή), η λέξη που ακολουθεί τη διπλή τελεία γράφεται με κεφαλαίο αρχικό, όταν η διπλή τελεία έχει θέση τελείας (όταν δηλαδή η ροή του λόγου διακόπτεται όπως όταν υπάρχει τελεία), και με μικρό, όταν η φράση που ακολουθεί αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της πρότασης, δηλαδή όταν η ροή του λόγου θα μπορούσε να συνεχιστεί χωρίς διακοπή ακόμη και αν δεν υπήρχε η διπλή τελεία. Πιο πρακτικά, αρχίζουμε συνήθως με κεφαλαίο, όταν μεταφέρουμε αυτολεξεί τα λόγια κάποιου ή όταν ακολουθεί νέα περίοδος και μάλιστα εκτενής, και με μικρό όταν κάνουμε απαρίθμηση (ή εισάγουμε κατάλογο στοιχείων), όταν επεξηγούμε κάτι ή όταν δηλώνουμε ένα επακόλουθο/αποτέλεσμα.
  4. Στα ελληνικά, πριν από τη διπλή τελεία δεν πρέπει να υπάρχει διάστημα (πράγμα που συμβαίνει, π.χ., στα γαλλικά).