10.5. Ξενικά κύρια ονόματα

Στο Διοργανικό εγχειρίδιο, για τη γραφή των ξενικών ανθρωπωνυμίων και τοπωνυμίων στην ελληνική επιλέγεται η απλογράφηση, με εξαίρεση τις καθιερωμένες αποδόσεις, ενώ υπάρχει ειδική αναφορά στις ονομασίες ενωσιακών προγραμμάτων.

Η θέση την οποία υιοθετεί το Διοργανικό εγχειρίδιο όσον αφορά το δίλημμα απλογράφηση ή αντιστρεψιμότητα είναι σαφής: υιοθετείται η επιλογή της απλογράφησης για δύο κυρίως λόγους. Καταρχάς, η δυνατότητα του έλληνα αναγνώστη να οδηγηθεί στην ξένη γραφή του ανθρωπωνυμίου ή του τοπωνυμίου μέσω της ελληνικής γραφής (ακόμη και αν υποτεθεί ότι η αναγωγή αυτή είναι πάντοτε δυνατή, πράγμα τουλάχιστον αμφίβολο) δεν έχει κανένα νόημα. Πράγματι, τι θα κερδίσει ο έλληνας αναγνώστης αν, μέσω της ελληνικής γραφής, συμπεράνει ότι το Ρέικιαβικ (αντιστρεψιμότητα: Ρέυκιαβικ) γράφεται στα ισλανδικά με y (Reykjavik) ή —για να αναφέρουμε ένα ποδοσφαιρικό παράδειγμα— ότι ο Γκαλέτι (αντιστρεψιμότητα: Γκαλλέττι) γράφεται στα αργεντινοϊσπανικά με δύο l και δύο t (Galletti); Απολύτως τίποτε. Ακόμη και αν υποτεθεί ότι θα θελήσει ίσως να αναζητήσει πληροφορίες για ή άλλο τοπωνύμιο ή ανθρωπωνύμιο σε ξένους ιστοτόπους, δεν θα έχει πρόβλημα, γιατί, ακόμη και αν το γράψει λανθασμένα, οι σύγχρονες μηχανές αναζήτησης θα του προτείνουν αυτόματα τη σωστή ξένη γραφή, ιδίως μάλιστα αν εξειδικεύσει την έρευνά του με ελάχιστα πρόσθετα προσδιοριστικά στοιχεία.

Για τους λόγους αυτούς το Διοργανικό εγχειρίδιο απορρίπτει την επιλογή της αντιστρεψιμότητας και τάσσεται υπέρ της απλογράφησης. Δέχεται, όμως, ότι η απλογράφηση πρέπει να υποχωρεί σε μία περίπτωση: όταν η μη απλογραφημένη απόδοση του ενός ή του άλλου ανθρωπωνυμίου ή τοπωνυμίου είναι καθιερωμένη και αναμφισβήτητα παγιωμένη στην ορθογραφική συνείδηση των χρηστών της γλώσσας μας. Αυτός ο συνδυασμός (καταρχήν απλογράφηση· κατ’ εξαίρεση χρήση της παλαιόθεν καθιερωμένης γραφής, όταν υπάρχει) είναι ο κανόνας που ακολουθείται στο Διοργανικό εγχειρίδιο.

Ας μπούμε τώρα στην ουσία του θέματος. Ωστόσο, πριν εξετάσουμε τον τρόπο με τον οποίο θα γίνει η μεταγραφή του ξενικού ανθρωπωνυμίου ή τοπωνυμίου στα ελληνικά, πρέπει προηγουμένως να απαντήσουμε σε ένα άλλο ερώτημα: σε ποιες περιπτώσεις συνιστάται ή επιβάλλεται η μεταγραφή στα ελληνικά και πότε το ξενικό ανθρωπωνύμιο ή τοπωνύμιο πρέπει να μείνει με τη λατινική γραφή του;