5.9.4. Βιβλιογραφικές αναφορές

Οι βιβλιογραφικές αναφορές περιλαμβάνουν διάφορα στοιχεία (όπως όνομα συγγραφέα, τίτλο, εκδότη-διεκπεραιωτή, τόπο έκδοσης, έτος έκδοσης) ανάλογα με το είδος της πηγής στην οποία γίνεται αναφορά.

Οι βιβλιογραφικές αναφορές περιλαμβάνουν διάφορα στοιχεία, ανάλογα με το είδος της πηγής πληροφοριών η οποία αναφέρεται και το μέρος όπου αυτές χρησιμοποιούνται — σε βιβλιογραφία, υποσημείωση ή στο κείμενο. Η παρουσίαση των στοιχείων της αναφοράς (στίξη, μορφοποίηση κ.λπ.) έχει πάντα το ίδιο στυλ, ανεξάρτητα από τη θέση της αναφοράς. Όσον αφορά τη σειρά των στοιχείων, για τις ενδοκειμενικές αναφορές χρησιμοποιείται ειδική μορφή η οποία ακολουθεί το σύστημα συγγραφέας – χρονολογία.

Αναφορά πλήρους έργου

Η σειρά παράθεσης των στοιχείων, τα οποία χωρίζονται μεταξύ τους με κόμμα, θα πρέπει να είναι η εξής:

  1. συγγραφέας ή επιμελητής/-τρια έκδοσης [η ιδιότητα του/της επιμελητή/-τριας δηλώνεται με τη συντομογραφία (επιμ.)]:
    • συγγραφέας συλλογικό όργανο και/ή
    • επώνυμο και αρχικό του ονόματος (ή αρχικά των ονομάτων) ή ολόκληρο το όνομα του/της συγγραφέα ή του/της επιμελητή/-τριας έκδοσης·
  2. τίτλος του έργου, με πλάγια στοιχεία, και, κατά περίπτωση, αριθμός της έκδοσης·
  3. εκδότης, τόπος έκδοσης (προαιρετικά), έτος έκδοσης κ.λπ.·

Ευρωπαϊκή Επιτροπή: Γενική Διεύθυνση Επικοινωνίας, Σύντομος οδηγός για την ΕΕ, Υπηρεσία Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Λουξεμβούργο, 2023, https://data.europa.eu/doi/10.2775/568247.

Ευρωπαϊκή Επιτροπή: Γενική Διεύθυνση Δικαιοσύνης και Καταναλωτών, Kotevska B. και Pavlou V., Promotion of Gender Balance in Political Decision-making, Υπηρεσία Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Λουξεμβούργο, 2023, https://data.europa.eu/doi/10.2838/749712.

Πολίτης Α., Το εγχειρίδιο του Νεοελληνιστή: βιβλιογραφίες, λεξικά, εγχειρίδια, κατάλογοι, ευρετήρια, χρονολόγια κ.ά., 2η έκδοση, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 2005.

Βλαχόπουλος Σπύρος, Καιρίδης Δημήτρης, Κλάψης Αντώνης (επιμ.), Η δικτατορία των συνταγματαρχών: Ανατομία μιας επταετίας, Εκδόσεις Πατάκη, Αθήνα, 2019.

Αναφορά μέρους έργου: συμβολή ή κεφάλαιο

Η σειρά παράθεσης των στοιχείων, τα οποία χωρίζονται μεταξύ τους με κόμμα, θα πρέπει να είναι η εξής:

  1. τίτλος της συμβολής ή του κεφαλαίου, σε εισαγωγικά·
  2. επιμελητής/-τρια της έκδοσης, του/της οποίου/‑ας προηγείται η ένδειξη στο: και ο/η οποίος/‑α ακολουθείται από τη συντομογραφία (επιμ.
  3. τίτλος του έργου, με πλάγια στοιχεία, και, κατά περίπτωση, αριθμός της έκδοσης·
  4. εκδότης, τόπος έκδοσης (προαιρετικά), έτος έκδοσης, σχετική/‑ές σελίδα/‑ες κ.λπ.·

Γρηγορίου Π., «Πολυεπίπεδη διακυβέρνηση στην Ευρωπαϊκή Ένωση και διάχυση ευθυνών», στο: Στεφάνου Κ. Α. (επιμ.), Το σύστημα διακυβέρνησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα, 2020, σ. 274‑291.

Αναφορά περιοδικής έκδοσης ή μέρους αυτής

Η σειρά παράθεσης των στοιχείων, τα οποία χωρίζονται μεταξύ τους με κόμμα, θα πρέπει να είναι η εξής:

  1. κατά περίπτωση, τίτλος του άρθρου ή ολόκληρου του τεύχους, σε εισαγωγικά·
  2. τίτλος της περιοδικής έκδοσης, με πλάγια στοιχεία·
  3. αριθμός ή ημερομηνία·
  4. εκδότης (προαιρετικά), τόπος έκδοσης (προαιρετικά), έτος έκδοσης, σχετική/‑ές σελίδα/‑ες κ.λπ.·
  5. αν υπάρχει, μόνιμο αναγνωριστικό με τη μορφή URI, για παράδειγμα DOI:

Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων: Γενική Διεύθυνση Οικονομικών και Δημοσιονομικών Θεμάτων, «Economic transformation in Hungary and Poland», European Economy, αριθ. 43, Μάρτιος 1990, Υπηρεσία Επισήμων Εκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, Λουξεμβούργο.

NB:

Από την 1.7.2009: «Υπηρεσία Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης». Βεβαιωθείτε ότι διατηρείται το αρχικό όνομα για εκδόσεις που κυκλοφόρησαν πριν από αυτή την ημερομηνία.

Manley S., Moslemzadeh Tehrani P. και Rasiah R., «The (non-)use of African law by the International Criminal Court», European Journal of International Law, τόμος 34, τεύχος 3, 2023, σ. 555‑580, https://doi.org/10.1093/ejil/chad035.

Φαρσεδάκης Ιάκωβος, «Ευρώπη και ναρκωτικά», Εγκληματολογία, τεύχος 1‑2, Ιανουάριος-Δεκέμβριος 2023, σ. 8‑14.

Αναφορά γκρίζας βιβλιογραφίας (έγγραφα εργασίας, εκθέσεις, πρακτικά συνεδριάσεων κ.λπ.)

Η σειρά παράθεσης των στοιχείων, τα οποία χωρίζονται μεταξύ τους με κόμμα, θα πρέπει να είναι η εξής:

  1. τίτλος του εγγράφου, σε εισαγωγικά·
  2. αριθμός του εγγράφου / αριθμός μητρώου·
  3. ημερομηνία έκδοσης του εγγράφου·

Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο: Επιτροπή Αλιείας, «Έγγραφο εργασίας σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΕ) 2016/1139, (ΕΕ) 2018/973 και (ΕΕ) 2019/472 σχετικά με τους στόχους για τον καθορισμό των αλιευτικών δυνατοτήτων, COM(2023) 771 της 6.12.2023», PECH_DT(2024)759773 – PE759.773v02‑00, 21  Μαρτίου 2024, https://www.europarl.europa.eu/doceo/document/PECH-DT-759773_EL.pdf.

Αναφορά συνόλου δεδομένων

Η σειρά παράθεσης των στοιχείων, τα οποία χωρίζονται μεταξύ τους με κόμμα, θα πρέπει να είναι η εξής:

  1. τίτλος του συνόλου δεδομένων, σε εισαγωγικά·
  2. κατά περίπτωση, αριθμός τροποποίησης/έκδοσης·
  3. εκδότης, εάν διαφέρει από τον συγγραφέα·
  4. ημερομηνία έκδοσης:
    • ημερομηνία δημιουργίας ή
    • αν η πηγή έχει επικαιροποιηθεί, ημερομηνία επικαιροποίησης και, σε παρένθεση, ημερομηνία δημιουργίας·
  5. ημερομηνία της αναφοράς (με δήλωση της ημερομηνίας προσπέλασης της πηγής)·

Ευρωπαϊκή Επιτροπή: Γενική Διεύθυνση Πληροφορικής, «National Interoperability Framework Observatory (NIFO) – Digital public administration factsheets 2020», Υπηρεσία Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, 1 Δεκεμβρίου 2020, προσπελάστηκε στις 8 Μαΐου 2024, https://doi.org/10.2906/100105103105116/1.

Ευρωπαϊκή Επιτροπή: Γενική Διεύθυνση Δικαιοσύνης και Καταναλωτών, «Safety Gate (the EU rapid alert system – non-food)», έκδοση 0.1, 14 Δεκεμβρίου 2018 (δημιουργήθηκε την 1η Φεβρουαρίου 2016), προσπελάστηκε στις 9 Μαΐου 2024, http://data.europa.eu/88u/dataset/rapex-rapid-alert-system-non-food.

Αναφορά ιστοσελίδας

Η σειρά παράθεσης των στοιχείων, τα οποία χωρίζονται μεταξύ τους με κόμμα, θα πρέπει να είναι η εξής:

  1. τίτλος της ιστοσελίδας, σε εισαγωγικά·
  2. τίτλος του ιστότοπου·
  3. αν υπάρχει, ημερομηνία της δημοσίευσης:
    • ημερομηνία της δημιουργίας ή
    • αν η πηγή έχει επικαιροποιηθεί, ημερονηνία της επικαιροποίησης και, σε παρένθεση, ημερομηνία της δημιουργίας·
  4. ημερομηνία της αναφοράς (με δήλωση της ημερομηνίας προσπέλασης της πηγής)·

Ευρωπαϊκή Επιτροπή, «Statement by the European Commission following the fourth meeting of the EU–UK Joint Committee», STATEMENT/20/1948, ιστότοπος Ευρωπαϊκής Επιτροπής, 19 Οκτωβρίου 2020, προσπελάστηκε στις 7 Μαΐου 2024, https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/el/statement_20_1948.

Brandt N., «Improving life in France’s poor neighbourhoods», ιστότοπος ΟΟΣΑ-Ecoscope, 11 Οκτωβρίου 2017, προσπελάστηκε στις 13 Μαΐου 2024, https://oecdecoscope.blog/2017/10/11/improving-life-in-frances-poor-neighbourhoods/.

NB:

Ο κανόνας για την αναφορά ιστοσελίδων δεν αφορά εκδόσεις/δημοσιεύσεις σε μορφότυπο HTML. Μπορεί να υπάρχουν ως ιστοσελίδες, αλλά ταυτοποιούνται με διεθνή αναγνωριστικά, συμπεριλαμβανομένων των DOI, και η αναφορά θα πρέπει να ακολουθεί τον κανόνα για τον τύπο της εν λόγω έκδοσης/δημοσίευσης (πλήρες έργο, μέρος έργου κ.λπ.).

Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο, Ο συντονιστικός ρόλος της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης: Μολονότι συνολικά λειτουργεί αποτελεσματικά, η διαχείριση πληροφοριών, η στελέχωση και η υποβολή αναφορών εμφανίζουν αδυναμίες, Ειδική έκθεση 02/2024, Υπηρεσία Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Λουξεμβούργο, 2024, https://data.europa.eu/doi/10.2865/903626.

Αναφορά ανάρτησης σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης

Η σειρά παράθεσης των στοιχείων, τα οποία χωρίζονται μεταξύ τους με κόμμα, θα πρέπει να είναι η εξής:

  1. σε παρένθεση, ονομασία του μέσου κοινωνικής δικτύωσης, διπλή τελεία, όνομα χρήστη του/της συντάκτη/συντάκτριας στο μέσο κοινωνικής δικτύωσης·
  2. τίτλος ή (συνοπτικό) περιεχόμενο της ανάρτησης, σε εισαγωγικά·
  3. σε περίπτωση αναδημοσίευσης, όνομα και όνομα χρήστη του/της αρχικού/‑ής συντάκτη/συντάκτριας·
  4. ημερομηνία δημοσίευσης·
  5. ημερομηνία αναφοράς (με δήλωση της ημερομηνίας προσπέλασης της πηγής)·

Υπηρεσία Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Facebook: @Cordis_EU), «75 Results Packs publications, thematic collections of #H2020 #EUfunded research projects, offered on Cordis», 16 Νοεμβρίου 2020, προσπελάστηκε στις 29 Αυγούστου 2023, https://www.facebook.com/EUresearchResults/posts/1116540438853325.

Ενδοκειμενικές αναφορές

Οι ενδοκειμενικές αναφορές περιλαμβάνουν το επώνυμο του συγγραφέα / την ονομασία του συγγραφέα συλλογικού οργάνου και το έτος έκδοσης, για παράδειγμα «(Μάνεσης, 1980)».

Όταν γίνεται αναφορά σε δύο ή περισσότερα έργα ενός συγγραφέα που έχουν εκδοθεί εντός του ίδιου έτους, το έτος έκδοσης ακολουθείται από πεζό «α», «β», «γ» κ.λπ., χωρίς κενό, για παράδειγμα «(Μάνεσης, 1980α)».

[…] μάλιστα συζητούνται περαιτέρω στο έγγραφο καθοδήγησης Υποδομές μεταφοράς ενέργειας και νομοθεσία της ΕΕ για το φυσικό περιβάλλον (Ευρωπαϊκή Επιτροπή: Γενική Διεύθυνση Περιβάλλοντος, 2018β).

Στην περίπτωση αυτή, στις καταχωρίσεις στη βιβλιογραφία το έτος τίθεται στη δεύτερη θέση, σε παρένθεση, και όχι στην τελευταία ή την προτελευταία θέση:

Ευρωπαϊκή Επιτροπή (2018), «In-depth analysis in support of the Commission communication COM(2018) 773 – A clean planet for all – A European long-term strategic vision for a prosperous, modern, competitive and climate neutral economy», 28 Νοεμβρίου, https://climate.ec.europa.eu/system/files/2018-11/com_2018_733_analysis_in_support_en.pdf.

Ευρωπαϊκή Επιτροπή: Γενική Διεύθυνση Περιβάλλοντος (2016), Natura 2000 και δάση: Μέρος I–II, Υπηρεσία Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Λουξεμβούργο, https://data.europa.eu/doi/10.2779/761134.

Ευρωπαϊκή Επιτροπή: Γενική Διεύθυνση Περιβάλλοντος (2018α), Έγγραφο καθοδήγησης σχετικά με τις απαιτήσεις για την υδροηλεκτρική ενέργεια σε σχέση με τη νομοθεσία της ΕΕ για τη φύση, Υπηρεσία Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Λουξεμβούργο, https://data.europa.eu/doi/10.2779/8662.

Ευρωπαϊκή Επιτροπή: Γενική Διεύθυνση Περιβάλλοντος (2018β), Υποδομές μεταφοράς ενέργειας και νομοθεσία της ΕΕ για το φυσικό περιβάλλον: Έγγραφο καθοδήγησης, Υπηρεσία Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Λουξεμβούργο, https://data.europa.eu/doi/10.2779/231860.

Ευρωπαϊκή Επιτροπή: Γενική Διεύθυνση Περιβάλλοντος (2019), Διαχείριση των τόπων του δικτύου Natura 2000: Οι διατάξεις του άρθρου 6 της οδηγίας 92/43/ΕΟΚ για τους οικοτόπους, Υπηρεσία Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Λουξεμβούργο https://data.europa.eu/doi/10.2779/176869.

Γενικά

Οι αναφορές σε έργα με πολλαπλούς συγγραφείς περιλαμβάνουν όλους τους συγγραφείς όταν ο συνολικός αριθμός τους (συμπεριλαμβανομένου του συγγραφέα συλλογικού οργάνου) δεν ξεπερνά τους πέντε· όταν ο συνολικός αριθμός των συγγραφέων υπερβαίνει τους πέντε, αναφέρονται οι πέντε πρώτοι και ακολουθεί η συντομογραφία κ.ά. (et al.):

Ευρωπαϊκό Κέντρο Παρακολούθησης Ναρκωτικών και Τοξικομανίας, Pirona A., Atkinson A., Sumnall H. και Begley E., Health Responses to New Psychoactive Substances, Υπηρεσία Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Λουξεμβούργο, 2016, https://data.europa.eu/doi/10.2810/536519.

Jakimovski D., Grozdanovski K., Rangelov G., Pavleva V., Banović P. κ.ά., «Cases of Crimean-Congo haemorrhagic fever in North Macedonia, July to August 2023», Eurosurveillance, τόμος 28, τεύχος 34, 2023, https://data.europa.eu/doi/10.2807/1560-7917.ES.2023.28.34.2300409.

Για λόγους ευκολίας, πρέπει να χρησιμοποιούνται οι συνήθεις συντομογραφίες: σ., βλ., ό.π. κ.λπ. (βλ. Παράρτημα Α3). Κάθε επεξηγηματική πληροφορία, όπως ο αριθμός έκδοσης, ο τόπος έκδοσης κ.λπ., θα πρέπει να παρέχεται στα ελληνικά, ακόμα κι αν η έκδοση είναι διαθέσιμη μόνο σε άλλη γλώσσα.