Bijlage A4 Initiaal- en letterwoorden

Hier vindt u een niet-uitputtende lijst van de meest voorkomende initiaal- en letterwoorden.

ABCDEFGHIJKLMNOPRSTUVWZ

tip:

Voor de regels en schrijfwijze van letterwoorden en afkortingen, zie de punten 10.2.9, 10.4.1 en 10.4.2.

Voor de complete lijst letterwoorden en afkortingen van de EU-instellingen, -organen en –agentschappen, zie punt 9.5 en bijlage A9, en voor de lijst directoraten-generaal en diensten van de Commissie, zie punt 9.6.Onderstaande lijst bevat vaak voorkomende initiaal- en letterwoorden in de teksten van de instellingen en is vooral bedoeld ter illustratie van de schrijfregels.

A

ABH
Agentschap voor Buitenlandse Handel (voorheen BDBH (Belgische Dienst voor Buitenlandse Handel))
ABVV
Algemeen Belgisch Vakverbond
ACS
staten in Afrika, het Caribisch gebied en de Stille Oceaan
ACV
Algemeen Christelijk Vakverbond
ADB
  1. Afrikaanse Ontwikkelingsbank (African Development Bank)
  2. Arabische Ontwikkelingsbank (Arab Development Bank)
  3. Aziatische Ontwikkelingsbank (Asian Development Bank)
ADN
Europese Overeenkomst betreffende het internationale vervoer van gevaarlijke goederen over de binnenwateren
ADR
Europese Overeenkomst betreffende het internationale vervoer van gevaarlijke goederen over de weg
Afnor
Frans Normalisatie-instituut (Association française de normalisation)
ALO
algemene leningsovereenkomst
Altener II
meerjarenprogramma ter bevordering van hernieuwbare energiebronnen in de Gemeenschap
ANP
Algemeen Nederlands Persbureau
APRK
actieplan risicokapitaal
APS
algemeen preferentiestelsel
Ariane
programma voor steun op het gebied van het boek en het lezen, met inbegrip van vertalingen
Asean
Associatie van Zuidoost-Aziatische Staten (Association of South-East Asian Nations)
ASEM
Ontmoeting Azië-Europa (Asia-Europe meeting)
AU
Afrikaanse Unie (voorheen OAE)

B

BBT
beste beschikbare technologie
BC-net
business cooperation network
Benelux
Economische Unie van België, Nederland en Luxemburg
Berec
Orgaan van Europese regulerende instanties voor elektronische communicatie
(Body of European Regulators for Electronic Communications)
BIB
Bank voor Internationale Betalingen
BIC
bedrijfsinnovatiecentrum
BIN
Belgisch Instituut voor Normalisatie
(vervangen door NBN)
BLEU
Belgisch-Luxemburgse Economische Unie

C

CARE
databank van de Europese Unie inzake ongevallen in het wegverkeer
Cariforum
Forum van de Caribische groep van de landen van Afrika, het Caribisch gebied en de landen van de Stille Oceaan
CB
communautair bestek
CBS
  1. Centraal Bureau voor de Statistiek (NL)
  2. College van burgemeester en schepenen (BE)
CCAMLR
Commissie voor de instandhouding van de levende rijkdommen in de Antarctische wateren
(Commission for the Conservation of Antarctic Marine Living Resources)
CCOL
Coördinatiecommissie voor de ozonlaag (Coordinating Committee on the Ozone Layer)
CDO
Commissie voor duurzame ontwikkeling
Cecaf
Visserijcommissie voor het centraaloostelijk deel van de Atlantische Oceaan
(Fishery Committee for the Eastern Central Atlantic)
CEEP
Europees Centrum van gemeenschapsbedrijven en bedrijven van algemeen economisch belang (European Centre of Employers and Enterprises providing Public Services and Services of General Interest)
CEI
Internationale Elektrotechnische Commissie (Commission électrotechnique internationale)
Ceies
Europees Raadgevend Comité voor statistische informatie op economisch en sociaal gebied (comité consultatif européen de l’information statistique dans les domaines économique et social)
Celad
Europees Comité voor drugsbestrijding (comité européen de lutte antidrogue)
Celex
interinstitutioneel meertalig systeem van geautomatiseerde documentatie voor het Gemeenschapsrecht (databank) (Communitatis Europaeae Lex)
CEN
Europees Comité voor normalisatie (Comité européen de normalisation)
Cenelec
Europees Comité voor elektrotechnische normalisatie (Comité européen de normalisation électrotechnique)
CEPS
Centrum voor Europese beleidsstudies (Centre for European Policy Studies)
CERN
Europese Organisatie voor Kernfysisch Onderzoek (Organisation européenne pour la recherche nucléaire)
CIES
Ministersconferentie over de internationale economische samenwerking (Conférence sur la coopération économique internationale)
CIST
Internationaal Centrum voor Wetenschap en Technologie (Centre international pour la science et la technologie)
Cites
Overeenkomst inzake de internationale handel in bedreigde in het wild levende dier- en plantensoorten (Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Flora and Fauna)
Codest
Comité voor de Europese ontwikkeling van wetenschap en technologie (comité de développement européen de la science et de la technologie)
Cogeca
Algemeen Comité van de landbouwcoöperaties van de Europese Unie
COPA
Comité van de landbouworganisaties van de Europese Unie
CORDIS
Informatiedienst voor communautair onderzoek en ontwikkeling (Community Research and Development Information Service) (Dit is een uitzondering op de algemene hoofdletterregel (zie punt 10.2.9): om verwarring met een commerciële organisatie met dezelfde afkorting te voorkomen, wordt CORDIS in deze betekenis altijd met hoofdletters geschreven.)
Coreper
Comité van permanente vertegenwoordigers (Comité des représentants permanents)
COST
Europese samenwerking inzake wetenschap en technologie
(coopération européenne en science et technologie) (oude benaming: Europese samenwerking op het gebied van het wetenschappelijk en technisch onderzoek
(coopération européenne dans le domaine de la recherche scientifique et technique))
Crest
Comité voor wetenschappelijk en technisch onderzoek (comité de la recherche scientifique et technique)
Cronos
databank van Eurostat voor de verwerking van tijdreeksen
CSTD
Commissie voor wetenschap en techniek voor ontwikkeling (Committee on Science and Technology for Development)

D

DG
directoraat-generaal
Diane
informatienetwerk met directe toegang voor Europa (direct information access network for Europe)
DIN
Duits Normalisatie-instituut (Deutsches Institut für Normung)

E

Easdaq
European Association of Securities Dealers Automatic Quotation
EBWO
Europese Bank voor Wederopbouw en Ontwikkeling
ECAC
Europese Burgerluchtvaartconferentie (European Civil Aviation Conference)
Eccas
Economische Gemeenschap van Centraal-Afrikaanse Staten
(Economic Community of Central African States)
ECE
Economische Commissie voor Europa (VN)
ECIP
European Community Investment Partners
Eclac
Economische Commissie voor Latijns-Amerika en het Caribisch gebied (Economic Commission for Latin America and the Caribbean)
ECN
Energieonderzoek Centrum Nederland
ECOO
Europees Comité voor onderzoek en ontwikkeling
Ecosoc
Economische en Sociale Raad (VN)
Ecowas
Economische Gemeenschap van West-Afrikaanse Staten
ECPS
Europees Centrum voor politieke strategie
EDG
Europese Defensiegemeenschap
EEA
Europees Milieuagentschap
EEG
Europese Economische Gemeenschap
EER
Europese Economische Ruimte
EESV
Europees Economisch Samenwerkingsverband
EFG
Europees Fonds voor aanpassing aan de globalisering
Efics
Europees informatie- en communicatiesysteem voor de bosbouw (European forestry information and communication system)
EFMS
Europees Fonds voor monetaire samenwerking
EFRO
Europees Fonds voor regionale ontwikkeling
EGKS
Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal
EHRM
Europees Hof voor de Rechten van de Mens
EIC
Euro Info Centre
EIF
Europees Investeringsfonds
Einecs
Europese inventaris van bestaande chemische handelsstoffen (European Inventory of Existing Commercial Chemical Substances)
EIPP
Europees investeringsprojectenportaal
ELA
Europese Arbeidsautoriteit
Elfpo
Europees Landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling
ELGF
Europees Landbouwgarantiefonds
Elise
Europees leninggarantiesysteem voor het scheppen van werkgelegenheid
(European Loan Insurance Scheme for Employment)
EMA
Europees Geneesmiddelenbureau
EMF
Europees Monetair Fonds
EMRE
Europese monetaire rekeneenheid
EMS
Europees Monetair Stelsel
EMU
economische en monetaire unie
EMVAF
Europees Maritiem, Visserij- en Aquacultuurfonds (voorheen EVF/EFMZV)
ENEA
zie NEA
ENO
Europese Normalisatieorganisatie
EOB
Europees Octrooibureau
EOF
Europees Ontwikkelingsfonds
EOGFL
Europees Oriëntatie- en Garantiefonds voor de landbouw EOGFL-Oriëntatie; EOGFL, afdeling Oriëntatie EOGFL-Garantie; EOGFL, afdeling Garantie
EOR
Europese onderzoeksruimte
EPD
enig programmeringsdocument
Erasmus
programma van de Europese Unie inzake de mobiliteit van studenten (European Community action scheme for the mobility of university students)
ERK
Europese Rekenkamer
Ermes
Europees Radioberichtensysteem (European radio-messaging system)
ESA
Europees Ruimteagentschap (European Space Agency)
ESCB
Europees Stelsel van centrale banken
ESER
Europees Stelsel van economische rekeningen
ESF
Europees Sociaal Fonds
ESM
Europees stabiliteitsmechanisme (https://www.esm.europa.eu/)
ESR
Europees Stelsel van nationale en regionale rekeningen
EUIPO
Bureau voor intellectuele eigendom van de Europese Unie
(European Union Intellectual Property Office)
EUMC
  1. Militair Comité van de Europese Unie
  2. Europees Waarnemingscentrum voor racisme en vreemdelingenhaat (sinds 2007 vervang door Bureau van de Europese Unie voor de grondrechten (FRA))
Eumetsat
Europese Organisatie voor de Exploitatie van Meteorologische Satellieten (European Organisation for the Exploitation of Meteorological Satellites)
Eureka
Europees Agentschap voor de coördinatie van het onderzoek (European Research Coordination Agency)
Eures
Europese dienst voor arbeidsvoorziening (European Employment Services)
Eurocontrol
Europese Organisatie voor de veiligheid van de luchtvaart
Eurodicautom
meertalige terminologische databank van de Europese Commissie, opgenomen in IATE (zie IATE)
Europol
Agentschap van de Europese Unie voor samenwerking op het gebied van rechtshandhaving
Eurydice
informatienet voor onderwijs in Europa
EUSA
Europese Bestuursschool
EVA
Europese Vrijhandelsassociatie
EVDA
Europese Veiligheids- en defensieacademie
EVDB
Europees gemeenschappelijk veiligheids- en defensiebeleid (vervangen door GVDB)
EVF
Europees Visserijfonds (zie EMVAF)
EVRM
  1. Europees Verdrag voor de rechten van de mens
  2. Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden
EVV
Europees Verbond van Vakverenigingen

F

FAO
Voedsel- en Landbouworganisatie van de Verenigde Naties (Food and Agriculture Organization of the United Nations)
FIOV
Financieringsinstrument voor de oriëntatie van de visserij
Fiscalis
actieprogramma van de Europese Unie ter verbetering van de stelsels van indirecte belastingen van de interne markt
Flegt
wetshandhaving, governance en handel in de bosbouw (Forest Law Enforcement, Governance and Trade)
FRA
Bureau van de Europese Unie voor de grondrechten

G

GAB
gewijzigde en aanvullende begroting
GBVB
gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid
GCC
Samenwerkingsraad van de Golfstaten (Gulf Cooperation Council)
GDT
gemeenschappelijk douanetarief
GLB
gemeenschappelijk landbouwbeleid
GMO
gemeenschappelijke marktordening
GN
gecombineerde nomenclatuur
GOP
geïntegreerde ontwikkelingsprojecten
GOS
Gemenebest van Onafhankelijke Staten
GPD
gecombineerd programmeringsdocument
GVB
gemeenschappelijk visserijbeleid
GVDB
gemeenschappelijk veiligheids- en defensiebeleid (voorheen EVDB)

H

Habitat
Programma van de Verenigde Naties voor menselijke nederzettingen
HV
hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid

I

IAB
Internationaal Arbeidsbureau
IAEA
Internationale Organisatie voor Atoomenergie (International Atomic Energy Agency)
IAO
Internationale Arbeidsorganisatie (ook International Labour Organization (ILO))
IATA
Internationale Luchtvaartorganisatie (International Air Transport Association)
IATE
InterActive Terminology for Europe (omvat o.a. Eurodicautom)
IBHO
Internationale Bank voor Herstel en Ontwikkeling (Wereldbank)
IBSFC
Internationale Visserijcommissie voor de Oostzee (International Baltic Sea Fishery Commission)
ICAO
Internationale Burgerluchtvaartorganisatie
ICES
Internationale Raad voor het onderzoek van de zee
(International Council for the Exploration of the Sea)
ICRK
Internationaal Comité van het Rode Kruis
ICTY
Internationaal Straftribunaal voor het voormalige Joegoslavië
IEA
Internationaal Energieagentschap
IFAD
Internationaal Fonds voor agrarische ontwikkeling (International Fund for Agricultural Development)
IGC
intergouvernementele conferentie
IKK
Internationale Kamer van Koophandel
ILO
(zie IAO)
ILB
informatienet inzake landbouwbedrijfsboekhoudingen
IMF
Internationaal Monetair Fonds
INRA
Internationale Natuurrubberovereenkomst (International Natural Rubber Agreement)
Intelsat
Internationale Organisatie voor Telecommunicatiesatellieten (International Telecommunications Satellite Organisation)
Interprise
communautair programma inzake samenwerking tussen ondernemingen
Interreg
communautair initiatief ten behoeve van grensgebieden
IPPC
Internationaal Verdrag voor de bescherming van planten (International Plant Protection Convention)
Irdac
Raadgevend Comité voor onderzoek en ontwikkeling in de industrie (Industrial Research and Development Advisory Committee)
ISO
Internationale Organisatie voor Normalisatie (International Organisation for Standardisation)

J

JBZ
Justitie en Binnenlandse Zaken
JET
Joint European Torus
JRC
Gemeenschappelijk Centrum voor onderzoek (Joint Research Centre)

K

KB
Koninklijk Besluit
KEDO
Organisatie voor Energieontwikkeling op het Koreaanse Schiereiland
kmo’s
kleine en middelgrote ondernemingen (BE), zie ook mkb

L

Leader II
communautair initiatief voor plattelandsontwikkeling
Leonardo
programma van de Europese Unie inzake beroepsopleiding
LGO’s
landen en gebieden overzee
LIFE
financieringsinstrument voor het milieu (l’Instrument financier pour l’environnement)
LIFE+
financieringsinstrument voor het milieu
LMOE’s
landen van Midden- en Oost-Europa

M

MAP 2000
modernisering van de administratieve procedures en van het beheer van de menselijke hulpbronnen (modernisation of administrative procedures and the management of human resources)
Matthaeus
communautair actieprogramma voor de beroepsopleiding van douaneambtenaren
MCB’s
monetaire compenserende bedragen
Media II
— ontwikkeling en distributie
programma ter bevordering van de ontwikkeling en de distributie van Europese audiovisuele werken
— opleiding
opleidingsprogramma voor de vakmensen van de Europese audiovisuele programma-industrie
Mercosur
Zuid-Amerikaanse gemeenschappelijke markt (Mercado Común del Sur)
mkb
midden- en kleinbedrijf (NL), zie ook kmo’s
MOL’s
minst ontwikkelde landen

N

NACE
algemene systematische bedrijfsindeling in de Europese Unie
NAFO
Visserijorganisatie voor het noordwestelijke deel van de Atlantische Oceaan (North-West Atlantic Fisheries Organisation)
Nafta
Noord-Amerikaanse Vrijhandelsovereenkomst (North American Free Trade Agreement)
NAVO
Noord-Atlantische Verdragsorganisatie
NBB
Nationale Bank van België
NBN
Belgisch Instituut voor Normalisatie (voorheen BIN)
NCI
nieuw communautair instrument
NEA
Agentschap voor kernenergie (Nuclear Energy Agency, voorheen European Nuclear Energy Agency (ENEA))
NEN
Nederlandse norm
NET
Next European Torus
ngo
niet-gouvernementele organisatie
NIC’s
nieuwe industrielanden
NOS
nieuwe onafhankelijke staten
NUTS
nomenclatuur van territoriale eenheden voor de statistiek
NVU
niet-verplichte uitgave

O

OAE
Organisatie voor Afrikaanse Eenheid (vervangen door AU)
OAS
  1. Organisatie van Afrikaanse Staten
  2. Organisatie van Amerikaanse Staten
ODA
officiële ontwikkelingshulp (Official Development Assistance)
Odysseus
programma voor opleiding, uitwisseling en samenwerking op het gebied van het asielbeleid, het immigratiebeleid en de overschrijding van de buitengrenzen
OESO
Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling
ONP
open telecommunicatienetwerk (open network provision)
O&O
onderzoek en ontwikkeling
OPEC
Organisatie van Olie-exporterende Landen (Organization of Petroleum Exporting Countries)
OTO
onderzoek en technologische ontwikkeling
OVSE
Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa

P

Phare
programma voor communautaire hulp aan de landen van Midden- en Oost-Europa
POD
afdrukken op afroep (print on demand)

R

RCWTO
Raadgevend Comité voor wetenschappelijke en technische opleiding
Reach
registratie en beoordeling van en autorisatie en beperkingen ten aanzien van chemische stoffen (Registration, Evaluation, Authorisation and Restriction of Chemicals)

S

SAFE
communautair programma ter verbetering van de veiligheid, de hygiëne en de gezondheid op het werk
SAP
stelsel van algemene preferenties
Satcen
Satellietcentrum van de Europese Unie
SAVE
meerjarenprogramma ter bevordering van de energie-efficiëntie in de Gemeenschap
SCIC
Gemeenschappelijke tolken-conferentiedienst (Europese Commissie; vervangen door het directoraat-generaal Tolken)
SCK
Studiecentrum voor kernenergie
SEM 2000
systeem van gezond en doelmatig financieel beheer (Sound and Efficient Financial Management 2000)
SFEU
Solidariteitsfonds van de Europese Unie
SIS
Schengeninformatiesysteem
Socrates
communautair actieprogramma op onderwijsgebied
Stabex
systeem voor de stabilisatie van de exportopbrengsten
Synergy
programma ter bevordering van de internationale samenwerking in de energiesector
Sysmin
systeem voor mijnbouwproducten

T

TAC
totaal toegestane vangst
Tacis
(programma voor) technische bijstand aan de nieuwe onafhankelijke staten en Mongolië
Taric
geïntegreerd douanetarief van de Europese Unie
TCIH
typeclassificatie voor de internationale handel
Tempus III
trans-Europees mobiliteitsprogramma voor universiteitsstudies (trans-European mobility scheme for university studies)
TEN
trans-Europees netwerk
TIF
grensoverschrijdend vervoer per spoor
Trips
handelsgerelateerde aspecten van intellectuele eigendom
(Agreement on Trade Related Aspects of Intellectual Property Rights)
TTIP
Trans-Atlantisch Partnerschap voor handel en investeringen
(Transatlantic Trade and Investment Partnership)

U

Unced
Conferentie van de Verenigde Naties over milieu en ontwikkeling (United Nations Conference on Environment and Development)
UNCSTD
Conferentie van de Verenigde Naties over wetenschap en technologie voor ontwikkeling (United Nations Conference on Science and Technology for Development)
Unctad
Conferentie van de Verenigde Naties voor handel en ontwikkeling (United Nations Conference on Trade and Development)
UNDP
Ontwikkelingsprogramma van de Verenigde Naties (United Nations Development Programme)
UNEP
Milieuprogramma van de Verenigde Naties (United Nations Environment Programme)
Unesco
Organisatie van de Verenigde Naties voor Onderwijs, Wetenschap en Cultuur (United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization)
UNHCR
Hoge Commissaris van de Verenigde Naties voor de Vluchtelingen (United Nations High Commissioner for Refugees)
Unice
Unie van Industrie- en Werkgeversfederaties in Europa
(Union of Industrial and Employers’ Confederations of Europe)
Unicef
Kinderfonds van de Verenigde Naties (United Nations Children’s Fund)
Unido
Organisatie van de Verenigde Naties voor Industriële Ontwikkeling (United Nations Industrial Development Organisation)
UNRWA
Organisatie van de Verenigde Naties voor Hulpverlening aan Palestijnse Vluchtelingen (United Nations Relief and Works Agency for Palestine Refugees in the Near East)
Urban
communautair initiatief voor stedelijke gebieden

V

VBO
Verbond van Belgische Ondernemingen
VEV
Vlaams Economisch Verbond
VK
vastleggingskrediet
VN
Verenigde Naties
VNO-NCW
Verbond van Nederlandse Ondernemingen — Nederlandse Christelijke Werkgeversorganisatie
VOB
voorontwerp van begroting
VOGB
voorontwerp van gewijzigde begroting
VU’s
verplichte uitgaven

W

WCO
Werelddouaneorganisatie (World Customs Organization)
WDO
(zie WCO)
WEC
Wereldenergieraad (World Energy Council)
WEU
West-Europese Unie
WFC
Wereldvoedselconferentie (World Food Conference)
WGO
(zie WHO)
WHO
Wereldgezondheidsorganisatie (World Health Organisation)
WIPO
Wereldorganisatie voor de Intellectuele Eigendom (World Intellectual Property Organization)
WMO
Wereld Meteorologische Organisatie
WNF
Wereldnatuurfonds
WTECV
Wetenschappelijk, Technisch en Economisch Comité voor de visserij
WTC
Wetenschappelijk en Technisch Comité
WTO
Wereldhandelsorganisatie (World Trade Organization)

Z

Zoavo
Zuidoost-Aziatische Verdragsorganisatie