10.3.1. Skróty

Wyjaśniono tu, kiedy w skrótach stawiamy kropkę, a kiedy nie, a także w jakich przypadkach używamy spacji, a kiedy nie należy jej wstawiać.

1. Jeśli ostatnia litera skrótu nie jest jednocześnie ostatnią literą skracanego wyrazu, to po skrócie stawiamy kropkę:

rys. (rysunek)

s. (strona)

zob. (zobacz)

por. (porównaj)

2. Należy pamiętać, że w przypadkach zależnych zmienia się forma wyrazu, a co za tym idzie – może się zmienić zapis skrótu:

dr Jan Nowak, dr. (lub: dra) Jana Nowaka, dr. (lub: drowi) Janowi Nowakowi
ale: dr Anna Nowak, dr Anny Nowak, dr Annie Nowak

3. Po skrócie pkt (punkt) – również w przypadkach zależnych – kropki nie stawiamy:

pkt 8, w pkt 8

4. Jeśli skrót kończy się na spółgłoskę miękką, której miękkość oznaczona jest w wyrazie nieskróconym literą i, to w skrócie miękkość ta nie jest zaznaczana:

godz. (godzina)

mies. (miesiąc)

5. Jeśli skrót kończy się na spółgłoskę miękką, której miękkość zaznaczona jest znakiem diakrytycznym w wyrazie nieskróconym, to w skrócie także znak ten pozostawiamy:

żeń. (żeński)

6. W skrócie nazwy dwu- lub wielowyrazowej, której wyraz drugi i wyrazy następne rozpoczynają się od spółgłoski, stawiamy tylko jedną kropkę na końcu skrótu:

br. (bieżącego roku)

ds. (do spraw)

itd. (i tak dalej)

itp. (i tym podobne)

jw. (jak wyżej)

pt. (pod tytułem)

tj. (to jest)

ww. (wyżej wymieniony)

7. Jeśli wyraz drugi lub któryś z następnych wyrazów rozpoczyna się od samogłoski, to kropkę stawiamy po skrócie każdego wyrazu:

m.in. (między innymi)

8. Nie stawia się kropek po skrótach używanych w matematyce i fizyce (mają one charakter międzynarodowy).

Użycie spacji w skrótach

1. Spację stosujemy:

  • w co najmniej dwuliterowych skrótach występujących w liczbie mnogiej:

    dr dr Karczewski i Paliński

    prof. prof. Markowski i Podracki

    kościół św. św. Piotra i Pawła

  • w skrótach od dwóch i więcej wyrazów, w których jeden ze składników nie jest skracany:

    i in. (i inne)

    sp. z o.o. (spółka z ograniczoną odpowiedzialnością)

    Wyjątki: itd., itp.

  • w co najmniej dwuwyrazowych skrótach od nazw osób, jeżeli każdy skrót jest traktowany odrębnie:

    lek. med. – lekarz medycyny

2. Spacji nie używamy w żadnych innych skrótach (niezależnie od tego, ile liter ma skracany wyraz i czy skrót kończy się kropką) ani między inicjałami:

c.wł. (ciężar właściwy)

m.in. (między innymi

oo. (ojcowie)

p.n.e. (przed naszą erą)

ss. (strony, siostry)

NB:

W Dzienniku Urzędowym używa się skrótu „s.” na oznaczenie stron, nawet jeśli występują one w liczbie mnogiej:

s. 12–16