4.4.1. Międzynarodowy znormalizowany numer książki (ISBN)
Każdemu wydawnictwu zwartemu Urząd Publikacji nadaje międzynarodowy znormalizowany numer książki (ISBN).
Każdemu wydawnictwu zwartemu (zob. pkt 4.3.1) Urząd Publikacji nadaje międzynarodowy znormalizowany numer książki (ISBN).
Nadanie numeru ISBN nie pociąga za sobą żadnej ochrony prawnej ani ochrony praw autorskich.
Numer ISBN raz nadany wydawnictwu zwartemu nie może być zmieniany, zastępowany ani użyty ponownie.
Odrębny numer ISBN należy nadać:
- każdej wersji językowej danej publikacji,
- każdemu nośnikowi danej publikacji (w przypadku gdy publikacja elektroniczna udostępniana jest w różnych formatach – np. PDF, HTML – każdy z nich musi otrzymać odrębny numer ISBN),
- jeśli jakaś część publikacji uległa znaczącym zmianom lub jeśli zmieniono tytuł publikacji. Drobne zmiany, dotyczące np. ceny książki czy korekty błędów drukarskich, nie wymagają nadania odrębnego numeru ISBN, jeśli numer wydania, jego forma i wydawca pozostają te same,
- każdej nowej formie produktu (książka w twardej oprawie, książka w miękkiej oprawie, wersja online itd.).
W wypadku publikacji wielotomowych każdy tom otrzymuje własny, odrębny numer ISBN, wspólny numer ISBN nadaje się zaś całemu kompletowi tomów. Wspólny numer ISBN oraz numery ISBN poszczególnych tomów umieszcza się na odwrocie strony tytułowej każdego tomu.
Numer ISBN można również nadać każdemu rozdziałowi publikacji z osobna, jeżeli stanowi on zamkniętą całość. Za pomocą numeru ISBN można identyfikować poszczególne części (np. rozdziały) wydawnictw zwartych, ich poszczególne wydania lub artykuły zaczerpnięte z wydawnictwa ciągłego, które są udostępniane oddzielnie.
W wypadku publikacji, która ukazuje się jako wydanie wspólne kilku wydawców, każdy współwydawca może nadać jej własny numer ISBN i umieścić go na stronie zawierającej informację o prawach autorskich. Natomiast w kodzie kreskowym publikacji znajdować się może tylko jeden numer ISBN.
Numer ISBN nadaje się również publikacjom luźnokartkowym, mającym w zamierzeniu stanowić skończoną całość. Natomiast nie należy nadawać numeru ISBN publikacjom luźnokartkowym, które są na bieżąco uaktualniane (wydania aktualizowane), ani ich poszczególnym aktualizowanym częściom.
Umiejscowienie i struktura numeru ISBN
Od 1 stycznia 2007 r. numer ISBN składa się z 13 cyfr, poprzedzonych akronimem „ISBN” i spacją. Cyfry te obejmują pięć elementów:
- prefiks lub kod EAN (ang. European Article Numbering; europejski kod towarowy) określający „książkę” jako oznaczony towar (obecnie dostępne prefiksy to 978 i 979),
- identyfikator grupy rejestracyjnej (92 = organizacje międzynarodowe),
- identyfikator wydawcy (kod autora),
- identyfikator tytułu publikacji (konkretne wydanie publikacji danego wydawcy),
- znak kontrolny
ISBN 978-92-79-00077-5
Publikacje drukowane
W przypadku publikacji drukowanych numer ISBN powinien znajdować się na odwrocie strony tytułowej wraz ze wszystkimi innymi identyfikatorami (zob. przykład w pkt 5.3.1). Jeśli jest to niemożliwe, numer należy umieścić u dołu strony tytułowej lub dołączyć do informacji o prawach autorskich.
Numer ten powinien również pojawić się na dole czwartej strony okładki (i na dole tylnej strony obwoluty) (zob. przykład w pkt 5.1.1).
W publikacjach będących wydaniem wspólnym kilku wydawców numer ISBN każdego współwydawcy może również pojawić się w formie kodu kreskowego na dole czwartej strony okładki i/lub obwoluty.
Publikacje elektroniczne lub inne niedrukowane formy wydawnictw
Jeśli chodzi o publikacje online, numer ISBN należy umieszczać na stronie, na której widnieje tytuł publikacji (lub jego odpowiednik), lub na stronie, na której podana jest informacja o prawach autorskich.
W wypadku publikacji wydanych na nośnikach elektronicznych (płyta CD-ROM, DVD itp.) numer ISBN należy umieszczać na etykiecie trwale przymocowanej do nośnika lub – jeśli to niemożliwe – na dole trwałego opakowania danego nośnika (np. na pudełku, okładce lub oprawie).
Numer ISBN należy również włączyć do wszelkich metadanych, które obejmuje publikacja lub produkt.
Zob. także A quick reference guide.
Jeśli publikacja wydawana jest w różnych formatach i zebrane są one w jedną całość, wymagany jest tylko jeden numer ISBN; jeżeli zaś rozpowszechniane są osobno, numer ISBN należy nadać każdej wersji. Wszystkie numery ISBN umieszcza się na każdej wersji wraz ze skróconym oznaczeniem formy, tak jak w przykładzie poniżej:
PrintISBN 978-951-45-9693-3
PDFISBN 978-951-45-9694-0
EPUBISBN 978-951-45-9695-7
HTMLISBN 978-951-45-9696-4
Numer ISBN należy również umieszczać na wszelkich materiałach towarzyszących wydanych łącznie z publikacją.
Przydatne linki związane z numerem ISBN
Międzynarodowa Agencja ISBN:
https://www.isbn-international.org (en)
Instrukcje dotyczące ISBN:
https://www.isbn-international.org/content/isbn-users-manual/29 (en)
Najczęściej zadawane pytania dotyczące numeru ISBN:
https://www.isbn.org/faqs_general_questions (en)
System EAN.UCC:
https://www.gs1.org/ (en)
ISO 2108:2017 – międzynarodowy znormalizowany numer książki (ISBN):
https://www.iso.org/standard/65483.html (en)
Organizacje normalizacyjne będące członkami ISO:
https://www.iso.org/members.html (en)